"Tulai Khawvel danglam mek ah, Khawlai am i um a?"

Changtlang :-
Genesis 3:9; Exodus 35:31;
Rom 13:11; Rom 3:22

Hriet phak le hmu phak chin ah, ei khawvel hringnun hi ei hang en chun inhmaw tak le hrat tak a khawvelin hausakna a chim mup mup lai hin krista țhalai pawl hai hi ringum tak ah a rawngbawl din Lalpan a mi ngen in, a mi dit in, a misiem in a mi lo indin nasan tak chu ei lo ni ngei luo ie. Ei hun hmang mek le hmang zing ta hi IT (Information and Technology) ei ti hin hmun le ram a lak lien pei a, nitin hin ei pil mek ta bawk a. Hieng thil hai hi do let rl chi chu anitasi nawh a, a hmang dan kawngah fiemkhur le thiem hi ei țul in ei pawimaw takzet el lem a nih.
Insung inrelbawlna fak le dawn, sil le bil hai khawm chu ei thei tawkin ei nei ve thei tum a, nei khawm chu ei nei ve ta bawk a. Chuong lai zing chun Lalpa Isun țhalai tin a hin ieng ang ngirhmun an a chang/hluo ti ruok chi ngaituo tham umtak a lo ni tah. Khawvel danglam ruol ruolin ei hrngna hin danglamna a nei ve am.?
  Ei changtlang Exodus ziek a ei hmu ta angin, Bezalel chu mipuo hai inchuktirtu dinga a ko suok khan Lalpan thlarau in a suksip nghal a nih. Chu thlarau chun ieng anga um ding le thaw dingin am a mi phut ve a? ti chu mitin zawna dingin ei hang dit em em a nih. Kosuok le phut ei ni na hi hriet chieng a pawimaw takzet a nih.
Rom 13:11 na thu chun hieng hin a lo ziek a, "Tulai thil umzie inhriet lei le, in hai ta dingin innah a inthawk țhanghar a hun ta takzet ti inhriet nawm a ni" ti ei hmu a, khawvel hi "Computers Ages" ei ti a, Technology ansang ang peiin suolna khawm hi a ruol ruolin ansang pei a. Hrillawk hai khawm chu a hung tlung mek tasi a. Chuonglai zing chun khawlai am i um ve a? I umna hmun kha a him tawk zet am.? Khawvel varna Computer Ages ansang le a changkang zie chu i hriet si a, thlarau himtawk zetna din suol doletna kawnga computer Ages hin țangkaina chite bek inneitir ve am.? Khawvel danglam mek a hin nun a danglam mek am?

1. Tulai khawvel danglam mek a : Kristien i ni nah.
(Rom 12:2; Isai 44:8)
             Tulai khawvel chu intlak danglamna khawvel a ni ta tak zet el a. India Hmarsak tawp khawk chenin kum sawmhni (20yrs) kum sawmthum (30yrs) lo fe liem ta hnung el khawm hin hmasawnna tamtak hmuthei ah a umnah a hin zamsan in ei um bik nawh ti chu hmu thei in ei um a. Khawvel pumpui khawte ang el a inchangtak "Globalization" anti a hin a mi hnawt phak ve ta a, umhmun a inthawkin khawvel hi chite in ei siem suok ta a, ei thil hmu hai le hriet hai hin ei ngatuo le ei ngaidan hai hi a hne rawp hlak.
Ei khawsak le chet dan hai hi thlangtieng khawsak dan lak a inhnuoi hle sienkhawm an thaw ang ang a thaw le nei ve chu ei tum ve hlak. Khawvel danglam mek a hin Kristien i ni na hin ieng chen am a phak ta a?
Khawvel thil a hai hin Kristien nun dan lo ding ang tak a nun khal le hmang dingin lungawilo tak a thlemin ei um raep hlak a nih.

2. Khawvel danglam mek a : Mission i ni nah :-
(Marka 16:15; Luka 4:18)
          Ei vel a hin nitin el hin thil inthlaktleng hai ei hmu hlak a, hmasawnna ruol ruolin in thlaktlengna a um hlak. Hieng in thlaktlengna hai po po hi a țha lem tieng a ni vawng kher nawh, a sie tieng khawm chu a lo ni hlak.
Mission ei ti tak hrilfiena tak hi țawng dang a chun "HOLISTIK" ti a ni a, Greek thumal "HOLOS" a inthaek a laksuok a nih a, a umzie chu "A pumpui/Țhedar lo/Ahlum" tina a nih. Chu umzie tak el chu Mission hin hringna pumhlum țhatna tieng a tin zawng ding a nih. Chu chu mihriem pumhlum:-Thlarau le taksa sandamna a lungril le a mihriem pumpui kha a huom vawng a nih. Khawvel danglam pei a Mission hin thlarau sandamna tieng hma lang a ta, lungril damna le pumpui hriselna a huomsa vawng a nih. Mission chu tirsuok a ni ang hrimin, khawlai hmun le ram am, ieng chen am i phak ve ta a.?

3. Khawvel danglam mek a : Kristien sungkuo :-
(IIKorinth 13:5; Rom12:3)
         Ei kawl le kieng khawvel hin mi tamtak a hne mek ta a, chuong ang chun Kristien tamtak hringnunah khawsak dan indiklo hai khal lutin an hung um ta pei a, Indikna le nunchang țha hai ngai pawimawna a um ta naw hle. Chu leiin Kohran hin harsatna chi dang dang hai a tuok mek a nih.
Thudik a ei i hriet hai kal zawngin thu thlukna ei siem ta a, a tam lem sungkuo chun chu chu tlangin nun ei hmang raep hlak a nih.
Thudik chenve infuina hi insungah ei hmang lei hin Kohran le Khawtlang hi a parsuok theinawm a ni ding aw.! ti khawp hielin a hung um ta a nih. Iengkim hi insung a țan hi a bul tak ding chu a lo ni ngei el. Hi khawvel nun hung danglam le in thlaktleng mek a hin i insung nun a him in tawk am.?
Hieng hril le ziek a um ta po po a khin Genesis 3:9 nah a mi, Pathien in Adam kuomah chun "Khawlai am i um a?" tiin a biek a. Ieng ang mi am, iengthil am a tuok ti chu anhre ve tho ani kha. Ei nikhawm inhresuok a Lalpa pan thei din in buotsai seng ei tiu.

By- J Ringum Tuolor
P.Hnachangzawl.
The 05 August, 2015